Huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang có điều kiện tự nhiên, khí hậu mát mẻ thuận lợi cho phát triển nhiều loại cây trồng, trong đó có cây chè Shan tuyết. Những năm gần đây, huyện đã có nhiều chính sách khuyến khích người dân phát triển loại cây trồng này và cây chè Shan tuyết đang dần trở thành cây trồng chủ lực, giảm nghèo cho hàng trăm đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn
Xã Hồng Thái, huyện Na Hang nằm ở độ cao gần 1 nghìn mét so với mặt nước biển. Nơi đây có những cây chè Shan tuyết trải dài trên diện tích gần 70 ha, trong đó có gần 30 ha chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Chè Shan Tuyết hấp thụ tinh hoa của đất trời, được thiên nhiên ban tặng cho vùng đất Na Hang. Đây là loại trà có hương vị thơm ngon, quý hiếm bởi cây chè shan Tuyết trồng và mọc tự nhiên, có thân to nên người hái phải trèo lên cây cao mới hái ngọn được. Trước đây, người dân thu hái chè chủ yếu phục vụ nhu cầu sinh hoạt của gia đình.
Năm 2014, Hợp tác xã Sơn Trà, xã Hồng Thái, huyện Na Hang được thành lập, liên kết với các hộ dân trên địa bàn bảo vệ chăm sóc và thu hái. HTX đã đầu tư thiết bị, máy móc để làm ra sản phẩm chè chất lượng cao.
Nhờ đó mà năm 2018, chè Shan tuyết Hồng Thái đã tạo dựng được thương hiệu và trở thành sản phẩm đặc trưng, mang lại giá trị kinh tế cho người dân. HTX có 3 sản phẩm OCOP, trong đó 1 sản phẩm đạt chứng nhận 3 sao, 1 sản phẩm đạt chứng nhận 4 sao và 1 sản phẩm đang nâng hạng lên 5 sao. Năm 2022, sản phẩm của HTX đã lọt vào top 50 thương hiệu, nhãn hiệu nổi tiếng châu Á - Thái Bình Dương. Năm 2023, HTX đã được cấp chứng nhận mã số vùng trồng là “Vùng trồng chè đủ điều kiện xuất khẩu đi thị trường EU”.
Giờ đây, chè Shan tuyết Na Hang đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý. Sản phẩm chè Shan tuyết Hồng Thái đã có mặt ở nhiều thị trường trong nước và nước ngoài, được đông đảo khách hàng lựa chọn và đánh giá cao.
Cây chè Shan tuyết rất phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu, thổ nhưỡng và độ cao tại một số xã trên địa bàn huyện và trở thành cây trồng đặc sản tại các xã xã Sơn Phú, Khau Tinh, Hồng Thái, Sinh Long, Thượng Nông, Thượng Giáp huyện Na Hang.
Sản phẩm chè Shan tuyết có thương hiệu đã góp phần tăng thu nhập, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân. Cây chè shan tuyết trở thành cây trồng mang lại sinh kế bền vững cho bà con vùng dân tộc Mông, Dao trên địa bàn.
Để phát triển sản phẩm chè Shan Tuyết, huyện Na Hang đã tăng cường công tác quảng bá sản phẩm chè Shan Tuyết đến bạn bè trong và ngoài tỉnh thông qua các Hội chợ thương mại Đầu tư các nguồn vốn từ các chương trình, dự án để phát triển, khuyến khích nâng cao hiệu quả từ sản xuất, chế biến và nâng cao chất lượng sản phẩm chè để đưa sản phẩm đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Để cây chè Shan tuyết trở thành cây trồng chủ lực, mang lại sinh kế và tạo việc làm cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số trong huyện.
Với sự nỗ lực bền bỉ, quyết tâm bảo tồn và phát huy đặc sản địa phương. Huyện Na Hang đang nỗ lực đồng hành, cùng người dân làm giàu bền vững, từng bước nâng tầm và khẳng định vị thế của chè Shan Tuyết trên thị trường trong nước và quốc tế.
Nguyễn Hải